Etappe 1 Den Oever - Westerland
We lopen hoog over de nieuwe Havendijk. Links ligt Den Oever. Rechts kun je even plaatsnemen op de stenen tribune om te genieten van het uitzicht over de haven en de Waddenzee. Dan gaan we de hoek om en krijgen vanaf de dijk mooi zicht op de kerk van Oosterland. Op de broedeilandjes in de kleiput van Vatrop wemelt het van de kluten. We verlaten de dijk en lopen over een smal weggetje, dat wel een bomentunnel lijkt, naar Stroe. We passeren de Heidense Kapel en het Jan Lontmuseum, gevestigd in een historische boerderij. Tot onze verbazing treffen we even verderop in een tuin het granieten gedenkblok van het Vlietermonument aan met de tekst: “Hier werd de dijk gesloten, 28 mei 1932”. Gered van de ondergang, nu het 90 jaar oude monument op de Afsluitdijk een opknapbeurt krijgt? Terug naar de dijk waaien we weer even uit en genieten van de vele vogels op het droogvallende wad. Bij het Vogelobservatiepunt Normerven gaan we landinwaarts en slingeren door de Noorderbuurt naar de uiterste westpunt van het eiland. Hier was in 1806 een quarantaine inrichting om zieke en besmette schepelingen op te vangen. We nemen definitief afscheid van de Waddenzee en volgen de contouren van het oude eiland langs het Amstelmeer. Bij Westerland klimmen we de stuwwal op. De etappe eindigt bij de Nicolaaskerk. Links ligt het hoogste punt van Wieringen, 30 m. boven NAP.
Routebeschrijving
Loop vanaf het busstation langs de Dekamarkt naar de kruising en ga RA, Havenweg. Bij richtingaanwijzer P Haven LA, voetpad met geribbelde tegels bovenop de dijk. Aan het eind even naar rechts en dan links de trap op naar het uitkijkpunt. Hier LA over de dijk. Je krijgt mooi zicht op de kerk van Oosterland. Bij de groene afvalcontainer de dijk onderlangs blijven volgen met de bocht naar rechts. Even verder zie je links de Kleiput Vatrop. Na deze vogelrijke waterplas met de bocht mee naar links. Op de klinkerweg RA. Bij ANWB fietswijzer RA richting Stroe, Bierdijkerveldweg. Je komt uit bij de Heidense kapel.
Kijkpunt 1 Heidense kapel
De begraafplaats bij de Heidense Kapel is een plek vol historie. Volgens de overlevering zou in het midden van de begraafplaats in de voorchristelijke tijd al een heidense kapel hebben gestaan. Na verwoesting van de tempel kwam daar in de 8e eeuw een aan Willibrordus gewijde tufstenen kerk voor terug. Deze is in 1880 afgebroken. Dankzij een initiatiefgroep is in 2016 op het kerkhof een nieuwe kapel gebouwd. Wonder boven wonder is een steen waarop een varken is afgebeeld bewaard gebleven. Deze is weer teruggeplaatst boven de noorddeur van de nieuwe kapel. Nu is het een plaats van stilte en bezinning en kunnen pelgrims op weg naar Santiago de Compostella even op adem komen.
Bij de kapel rechts aanhouden. Je loopt door het dorp Stroe.
Kijkpunt 2 Stroe
Het langgerekte dorp Stroe is een van de oudste dorpen op Wieringen. Het ligt zo hoog dat er tot het eind van de 20ste eeuw geen dijk nodig was. Pas in 1992 is een zeedijk aangelegd. Dat niet iedereen daarmee gelukkig was bewijst de gewijzigde naam van een van de boerderijen aan de Stroeërweg: Zeezicht werd Dijkzicht.
In een andere authentieke boerderij is het Wieringer Eilandmuseum Jan Lont gevestigd. Jan heeft hier, samen met zijn broer Jaap, geleefd en gewerkt op de ouderlijke boerderij. Toen Jan 65 werd stopte hij met boeren en maakten de koeien in de stal plaats voor de in de loop der jaren verzamelde oude gebruiksvoorwerpen. Zo werd de basis gelegd voor het museum. Jan verkocht de boerderij annex museum voor 1 gulden onder voorwaarde dat hij er zijn leven lang in mocht blijven wonen. In 1997 is hij overleden en begraven op de begraafplaats bij de Heidense Kapel.
Loop de Stroeërweg helemaal uit. Aan het eind LA en daarna eerste weg RA, Noordburendwarsweg. Einde weg RA. Na slagboom RA de dijk op. Bovenop de dijk LA. Bij het hek aan de andere kant van de dijk verder RD. Bij Vogelobservatiepunt Normerven LA langs de slagboom. Aan het eind RA. Bij tankstation RD Hippolytushoef uitlopen. Neem voor de rotonde het fietspad aan de rechterkant en ga verder RD op de parallelweg. Links is nog duidelijk een geul te zien die hier is gegraven voor een spoorlijn die nooit is gekomen.
Kijkpunt 3 Een spoorweg die nooit is gekomen
In de plannen voor de afsluiting van het Amsteldiep en de Zuiderzee was ook een spoorlijn tussen Noord-Holland en Friesland opgenomen. Na de voltooiing van de Amsteldiepdijk begon men ijverig tussen de beide afsluitdijken een kaarsrecht tracé af te graven. De spoorlijn is er echter nooit gekomen. De economische crisis in de jaren 30 van de vorige eeuw gooide roet in het eten. Daarna werden de plannen ingehaald door vervoer met de auto, bus en vrachtwagen. De sleuf voor de spoorlijn is op sommige plekken nog goed te zien. Over een deel van het tracé is de rijksweg N99 aangelegd.
De weg buigt naar rechts en daarna naar links. Je loopt door de Noorderbuurt. Vóór de dijk naar links en met de weg mee slingeren richting camping in de buurtschap Dam. Op deze uiterste westpunt van Wieringen was vroeger een quarantaine-inrichting.
Kijkpunt 4 In quarantaine
Ten tijde van de VOC voeren er veel schepen langs het eiland Wieringen op weg naar de havens van Amsterdam, Hoorn en Enkhuizen. Voordat de schepen verder mochten zeilen moesten zij op de westpunt van Wieringen een tussenstop maken om te controleren of er geen ziektegevallen aan boord waren. In 1806 werd op deze plek een officiële quarantaine inrichting met barakken gesticht, door de eilandbewoners “pesthuizen” genoemd. In 1853 arriveerde er een Amerikaanse driemaster met Duitse landverhuizers waaronder cholera heerste. Door de verzorging in de quarantaine inrichting wist men het aantal sterfgevallen te beperken. Later werd er van de inrichting weinig gebruik meer gemaakt. In 1876 zijn de barakken afgebroken. Alleen een straatnaambordje met Quarantaineweg herinnert nog aan de tijd dat hier besmette zieken werden verpleegd.
Na het peilhuisje Rijks Peilschaal LA en over het viaduct naar de andere kant van de weg. Hier RA evenwijdig aan de weg en aan het eind LA. Aan je rechterhand ligt het Amstelmeer en het Lutjestrand. De weg loopt omhoog de stuwwal op en Westerland in. De etappe eindigt bij de Nicolaaskerk. Het weggetje links voert omhoog naar het hoogste punt van Wieringen, 13 m. boven NAP.
