Zo’n 2000 geleden was Zeeland een moerasachtig landschap met geulen en slikken. Plantenresten van duizenden jaren oud hadden zich opgestapeld tot een dikke laag veen. Waar de zee het veen had overspoeld was het doordrenkt met zout en begraven onder een laag klei. Langzamerhand vormden zich schorren. Rond het jaar 1000 kwamen steeds meer mensen de hogere plekken bewonen. Zij begonnen de drooggevallen stukken land te bedijken en maakten ze geschikt voor landbouw. Het veen werd afgegraven voor turf- en zoutwinning. Met dit zogenaamde darinkdelven en de daaruit voortvloeiende handel werd veel geld verdiend. Helaas dolf men ook zijn eigen ondergang. Het land daalde en werd steeds kwetsbaarder voor overstromingen. Stormvloeden sloegen grote delen van het land weg en stromingen veranderden. Dorpen verdronken in de golven of liepen leeg door het verdwijnen van de handel.
We maken een lengtewandeling langs de zuidkant van het eiland Tholen. Vanuit het gelijknamige vestingstadje lopen we via het Stadsbos de Schakerloopolder in. De polder is vernoemd naar de voormalige heerlijkheid Schakerloo. Daar is nu nog slechts een gehucht van over met de naam Oudeland. Na een rondje door dit oudste dorp van Tholen belanden we op de dijk langs het Zoommeer met zicht op de Oesterdam. Daar aangekomen maken we een uitstapje naar het Informatiepunt Verdronken Dorpen. Op panelen wordt de geschiedenis van de verdronken stad Reimerswaal verteld. Na deze pauzeplek vervolgen we de dijk en passeren het getijdenhaventje van Strijenham. Vroeger was de haven een belangrijke handelsplaats aan de monding van de Striene. Nu is het de thuisbasis voor watersportliefhebbers. Even hierna gaan we landinwaarts. Over binnendijken en langs bollenvelden bereiken we Poortvliet.
Start: Tholen, bushalte Terreplein
Einde: Poortvliet, bushalte Zuidplantsoen
Parkeren: Parkeerplaats Terreplein 4 4691 AA Tholen
Afstand: 14,6 m.
Horeca: Diverse in Tholen Café bij vakantiepark De Striene, Van der Slikkeweg 4, 4693 PE Poortvliet
Loop vanaf de bushalte richting centrum. Bij de rotonde RD. Na de vestinggracht RA. Op Y-splitsing rechts aanhouden, voetpad langs het water. Volg het vestingpad met de bocht mee naar rechts tot de brug. Hier LA. Direct na de kerk RA, een klinkerpad langs een muurtje. Tegenover de ingang va de kerk LA. Steek de straat over en ga RD langs de markt. Ter hoogte van de OLV Hemelvaartkerk RA, Venkelstraat. Na de molen LA over het wandelpad en daarna rechts aanhouden over het bruggetje. Op de splitsing LA langs het water en aan het eind de dijk op. Bovenaan RA het graspad op de dijk volgen. Bij Gemaal De Eendracht de dijk verlaten en verder RD over de asfaltweg. Voor een huis met rood-wit-groene luiken RA Stadsbos Tholen in. Steeds RD. Na de sloot ook RD. Je passeert aan je rechterhand een rietplas. In de bocht RD richting de bomenrand met een bankje. Ga het pad links van het bankje in. Aan het eind voor de sloot LA. Het pad buigt naar links. Bij houten afsluitboom RA naar de asfaltweg en direct weer RA. Aan het eind van de asfaltweg LA, Oudelandsedijk. Na huisnummer 16 RA. We lopen een rondje door de buurtschap Oudeland. Voor de bocht naar links zie je aan je rechterhand een houten woning met het blauwe bordje Schakerloo. Zo heette Oudeland vroeger. Het was het oudste dorp van Tholen.
Kijkpunt 1: Schakerloo Je zou het niet zeggen als je een rondje door het gehucht Oudeland loopt. In de dertiende eeuw was Schakerloo, zoals het dorp toen genoemd werd, een belangrijke plaats met een eigen bestuur met schout en schepenen. Het lag op het toenmalige eiland Oud-Schakerloo aan de Striene, een zijarm van de Schelde. Deze rivier was een belangrijke scheepvaartroute tussen Antwerpen en Holland. Door de hertog van Brabant werd voor de doorvaart tol geheven. Nadat er een nieuwe polder tegen het eiland was aangedijkt verzandde de Striene en was het gedaan met de welvaart van Schakerloo. De tol werd verplaatst naar de dijk langs de Eendracht en de mensen verhuisden mee naar het nieuwe stadje Tholen. Het eens zo bloeiende dorp werd een gehucht met de naam het ‘Oudeland van Schakerloo’. Tijdens de beeldenstorm in 1572 werd de kerk zwaar beschadigd en in 1590 afgebroken. De stenen werden gebruikt voor de vestingmuur van Tholen. De toren bleef nog tot begin 18e eeuw op de heuvel staan, maar onderging toen hetzelfde lot. Wat nu nog rest is de terp met de begraafplaats en het stratenpatroon van het gehucht Oudeland,
Bij het kerkhofje met de bocht mee naar links. Aan het eind bij infobord Schakerloo RA de Oudelandsedijk vervolgen. Op T-splitsing RA en direct weer LA, Kortendijk. Aan het eind RA over de kruin van de dijk langs het Zoommeer. Na ruim een kilometer de dijk af langs een afrastering (groene route met gele pijl). Onderaan LA over een asfaltweggetje. Na een electriciteitshuisje LA. Je loopt door een tunneltje en gaat daarna LA. Bij fietswijzer RD. Je loopt over de Oesterdam en passeert de Bergse Diepsluis. Op deze plek lag ooit de welvarende stad Reimerswaal.
Kijkpunt 2: Reimerswaal Als je op de Oesterdam staat kun je het je bijna niet voorstellen. Onder het asfalt ligt een oude stad begraven: Reimerswaal. Het was de derde stad van Zeeland, na Middelburg en Zierikzee. De stad was groot en welvarend dankzij de teelt van meekrap (een rode kleurstof) en het winnen van zout. Er was een bloeiende handel met Engeland, Frankrijk en het Oostzeegebied. Vanaf de 16e eeuw keerde het tij. Door zoutwinning was de bodem rondom de stad meer dan een meter gezakt. Zo kreeg het water van de Schelde vrij spel. Overstromingen en stormvloeden sloegen grote delen van het land weg. Reimerswaal kwam op een eilandje te liggen. De Tachtigjarige Oorlog bracht nog meer rampspoed. De Geuzen veroverden de stad en staken deze in brand. In 1631 werden duizenden Spaanse krijgsgevangenen op het eiland gevestigd. De Reimerswalers hadden geen zin in deze nieuwe buren en trokken weg naar het nabije Tholen. Nadat de Spanjaarden het eiland hadden verlaten werd het gebied overgegeven aan de golven. Reimerswaal was geschiedenis geworden. Maar de geschiedenis is niet vergeten. Sinds 2017 is de verdronken stad Reimerswaal een archeologisch rijksmonument. Bij de Bergse Diepsluis op de Oesterdam is een informatiepunt gekomen over de geschiedenis van Reimerswaal en de verdronken dorpen van Zeeland.
We lopen nog een kleine 200 meter door naar het Informatiepunt over Verdronken Dorpen. Een prima pauzeplek met een schitterend uitzicht. Loop terug tot de fietswijzer en ga LA langs de afsluitboom. Je komt langs een informatiezuil over het oer eiland Schakerloo. Bij een bocht naar links de dijk blijven volgen. Na het getijdenhaventje van Strijenham met de eerste trap de dijk op. Bovenaan LA over de kruin van de dijk. Vóór de bocht naar links RA de dijk af tussen twee afrasteringen door. Na een overstapje schuin omhoog over een smal dijkje. Na weer een overstapje RA. Op de kruising met de Lange Zandweg RA, Zuiddijk (dus niet door de coupure). Einde LA, Geerdijk. Op kruising RD. Aan het eind meebuigen naar links en naar de rotonde. Steek deze recht over en ga RD. Eerste weg LA richting Centrum. De etappe stopt bij bushalte Zuidplantsoen in Poortvliet.
